Openbaar vervoer

De trein en het station

De vraag "Waar zou Oss zijn zonder de trein?" is zo gek nog niet, want ruim 150 jaar geleden stond het nog helemaal niet vast dat er een spoorlijn door Oss zou komen. In 1846 hadden een aantal ondernemers - spoorlijnen waren toen nog private ondernemingen - toestemming gekregen om een spoorlijn aan te leggen van Arnhem via Nijmegen, Grave en Veghel naar Den Bosch. Maar het plan liep op niets uit. Er waren te weinig geldschieters. De gemeenteraden van Nijmegen en 's-Hertogenbosch en ondernemer Johan van de Griendt lieten het daar niet bij zitten. Van de Griendt had al eerder de Maatschappij tot ontginning van de Peel opgericht. Hij wist dus van aanpakken. Hij wilde een spoorlijn langs Oss en Ravenstein, omdat hij daar de meeste economische kansen zag. Maar het ministerie zag dat anders: zij wilden het spoor per se langs de vestingstad Grave.

Pas in 1871 kwam er weer schot in de zaak toen de Engelse ondernemer A. Brogden de Nederlandsche Zuid-Ooster Spoorwegmaatschappij (NZOSM) oprichtte. De gemeenten Oss en Ravenstein en de Osse handelsfamilie Jurgens, die flink had gelobbyd, namen aandelen. Deze lijn was wel gepland via Oss, maar de uitvoering was niet zonder problemen. Een lastig punt was de brug over de Beerse Maas. In de winter liet men geregeld de Maas bij Beers (gemeente Cuijk) overstromen om dijkdoorbraken te voorkomen. De route die het water nam tussen Ravenstein en Berghem heette de Beerse of Groene Maas. Deze waterstroom vereiste een brug van honderden meters lengte. Maar het aanleggen van de treinlijn lukte uiteindelijk en op 4 juni 1881 stopte de officiële feesttrein op het station van Oss.

Oss had zijn eerste treinstation al 7 jaar eerder gerealiseerd maar dat had politieke redenen om de wens van een halteplaats voor de spoorlaan kracht bij te zetten. Precies 100 jaar later in 1981 kreeg de Ruwaard zijn eerste station.

Op het grondgebied van de huidige gemeente kwamen in de jaren daarop niet minder dan vier haltes en stations. Het station in Ravenstein was er van begin af aan. Het lag ver buiten de stad omdat de trein vanuit het zuiden een lange 'aanloop' moest kunnen nemen om de helling van de brug op te kunnen rijden. Berghem had ook een eigen station.

Precies 100 jaar na het openen van het station in het centrum van Oss, werd het 'eigen’ station geopend. Het woord eigen staat tussen quotes, omdat we dit station moesten delen met de Heihoek. Ook Heesch was in de race voor een eigen station. Deze  strijd werd uiteindelijk gewonnen door Oss/Ruwaard

De tram en Oss

Behalve de trein was er ook nog de tram. Vanaf begin 1885 reed er een stoomtram tussen Oss en Veghel. Het eindstation was ongeveer ter hoogte van de Floraliastraat. De lijn liep over de Molenstraat, de Hescheweg en de Osseweg naar Heesch. De laatste halte voor de stadsgrens was bij café 't Kiske, ongeveer ter hoogte van de huidige Ruwaardsingel. De afstand Oss - Heesch was onderverdeeld in de secties Oss - Ruwert en Ruwert - Heesch. Een ritje in de 2e klas kostte per sectie 7½ cent, bagage tot 15 kilo kon gratis worden meegenomen.
Tekst: Agnes Lewe

In het begin was er helemaal geen openbaar vervoer. Dat kwam pas in 19xx in de vorm van af en toe een bus. Zie daarvoor onderstaande foto waarbij de bus over de Schaepmanlaan de oude flats voorbijrijdt. Die flats zijn er niet meer. Die hebben plaatsgemaakt voor mooie en nieuwe flats.

De aankondiging in het Brabants Dagblad van de lang verwachte busdienst naar het centrum:

De stadsbusdienst in Oss waarvan het traject zoals bekend – voorlopig – is beperkt tot een verbinding van het centrum en het  station met de stadswijk Ruwaard, gaat zaterdagmiddag om half twee van start met gratis busvervoer. Vanaf dit uur zal het vervoer vanaf elke halte bij wijze van introductie de gehele verdere middag kosteloos zijn. De officiële start is een half uur eerder. Dan zullen het complete gemeentebestuur en een aantal genodigden, onder wie de rijkshoofd inspecteur Verkeer en het hoofd van de gemeentelijke politiekorpsen een “enkele rit” vanaf de Ruwaard naar  het station maken.

De normale dienst gaat in per 1 september. Het is een half-uurs dienst die ‘s morgens rond half zeven in de Ruwaard begint en rond 10 uur ‘s avonds eindigt. De dienst wordt geëxploiteerd door de Zuid-Ooster Autobusdiensten. Er wordt gereden met 2 autobussen.

De exacte route is:

Hescheweg, Molenstraat, Walstraat, Klephekkenstraat, Berghemseweg, Teugenaarstraat, Vd Elzen en Booglaan naar de Spoorlaan (station).

Vanaf het station terug naar de Ruwaard wordt het centrum gemeden en gaat o.a. via de Van Limburg Stirumlaan en enkel ander straten uiteindelijk naar de Duyn van Maasdamstraat.

De totale route, een retour, is ongeveer 9 kilometer lang en kent 12 halteplaatsen. De dienst wordt uitgevoerd door de Zuidooster Autobusdiensten met 2 autobussen.